Tevkifat Nedir, Tevkifat Hesaplama Yöntemi Nedir?

 Yürürlükte bulunan gelir türleri üzerinden Bankalar Kurulu tarafından belirlenen 5/10, 9/10 gibi belirlenmiş tevkifat oranı aralıkları mevcuttur. Basit bir hesaplama örneği üstünden giderek 100 TL tutarı bulunan bir satış faturanız varsa KDV tutarı: 36 TL’dir. Genel fatura toplamı: 136 TL biçimindedir. Tevkifat hesaplama ve tevkifat ile ilgili merak ettiklerinizi de ayrıca başlık başlık açıklıyoruz…

Tevkifat Kelime Anlamı Nedir?

Tevkifat kelimesinin anlamı, para konusundaki kesintiler anlamına gelmektedir. Bu duruma vergi açısından bakıldığında ise tevkifat, kesinti yapma ve bölüşme işlemleri için kullanılan bir terimdir. Bu vergi türünde devlet, elde edeceği katma değer vergisini (KDV) yalnızca satıcıdan değil aynı zamanda alıcıdan da alır. Böylece taraflar arasında bir bölüştürme söz konusu olur.

Tevkifat Hangi Durumlarda Uygulanır?

Tevkifat, genellikle belirli gelir türleri veya işlemler için kullanılır. Uygulama alanlarına dair örnekler şu şekilde verilebilir;

• Özel Tüketim Vergisi: Alkol, tütün ve benzeri ürünler için özel tüketim gibi vergiler, bu ürünlerin üreticileri veya satıcıları tarafından ürünleri satışı sırasında tevkifat yöntemiyle ödenir.
• Yatırım Geliri: Hisse senedi temettüleri, faiz ve kar payları gibi yatırım gelirleri, özellikle hisse senetleri üzerinden yapılan gelirlerde tevkivat yoluyla vergilendirme yapılabilir.
• İhracat ve İthalat: Bir ülkeden mal veya hizmet satın alımında, bu işlem sırasında alıcı ve satıcı. Tarafından ödenmesi gereken KDV, tevkifatla tahsil 

Tevfikat Türleri Nedir?

Tevkifat türleri ikiye ayılır. Bunlar;
•    KDV tevkifatı
•    Gelir Vergisi
şeklindedir. 

 Gelir Vergisi tevkifatı dediğimiz zaman Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesine göre belirlenen bir vergi türünü ifade etmiş oluruz. KDV tevkifatı da bir başka tevkifat türüdür. KDV tevkifatı satıcıya ödenen tutara ek olarak KDV’nin belirli bir oranında düşürülmesi yoluyla ve vergi dairesine ödenmesi şeklinde gerçekleşmektedir. Satıcıya ödenen KDV değerinin tamamı ya da bir kısmını ana tutardan düşürmek suretiyle     direkt vergi dairesine ödeme yapılmaktadır.

Gelir Vergisi Tevkifatı Neyi Kapsar?

Gelir Vergisi Kanunu’nun  94.maddesinde bulunan gelir çeşitlerinden, aynı yasa içinde yer bulan kesintiler gelir ve gelir vergisi tevkifatı olarak isimlendirilmektedir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 94.maddesi uyarınca gelir türleri üzerinden Bakanlar Kurulu tarafınca belirlenen oranlarda yapılan kesinti türüdür. Gelir vergisi tevkifat oranlarınsa, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın  (GİB) Gelir Vergisi Tevkifat Oranları sayfasına ulaşarak bulabilirsini.

KDV Tevkifatı Nedir? 

Satıcıya ödenen tutara ek bir biçimde KDV’nin belirli bir oranda düşürülmesi ve vergi dairesine ödenmesi şeklinde meydana gelir. Satıcıya ödenen KDV değerinin tamamını veya bir kısmını ana tutardan düştükten sonra direkt vergi dairesine ödeme yapılır.

Tevkifatlı Fatura Nedir?

Diğer fatura türleriyle aynıdır. Fakat tek farkı KDV oranını taraflar arasında bölüştürmesidir. Bu fatura türü yalnızca tevkifatlı faturadaki vergi, alıcı ile satıcı arasında bölüştürülerek her iki taraftan da alınır. Bu sayede KDV sorumluluğu, alıcı ile satıcı arasında yarı yarıya bölüştürülmüş olmaktadır.

Tam Tevkifat Nedir?

Tam tevkifat işlem bedeli üzerinden hesaplanır. Ve verginin tamamının işleme muhatap alıcılar tarafından bildirilip ödenmesi şeklinde gerçekleşmiştir.

Kısmi Tevkifat Nedir?

Hesaplanan verginin Bakanlık tarafından belirlenen kısmının alıcı tarafından bildirilip ödenmesi, diğer kısmının işlemi yapan tarafından bildirildikten sonra ödenmesidir.

Tevkifat Ne İşe Yarar?

Tevkifatlı fatura her tür üründe veya hizmette uygulanamamaktadır. Bakanlar Kurulu’nca belirlenen, belirli ürün ve hizmetleri kapsayacak şekilde tevkifat uygulanabilir. Bu uygulama, tamamen tevkifat oranlarının sadece alıcıya ya da satıcıya yüklenmesinin önüne set vurmak için yapılan bir uygulamadır.

Kimler Tevkifatlı Fatura Keser?

Tevkifat nedir ya da tevkifat hesaplama yöntemi nasıl gibi soruların dışında bu soruda sıklıkla merak edilen bir konudur.
Tevkifatlı faturanın kimlere kesilir;
•    Döner sermaye ile çalışan kuruluşlar
•    Bankalar
•    Kamu kurumu niteliğinde bulunan meslek kuruluşları
•    Genel bütçe içinde yer alan, katma bütçeli idareler.
•    Daireler, belediyeler, köyler, il özel idareleri
•    Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören şirketler
•    Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği bulunan emekli ve yardım sandıkları

7/10 Tevkifat Örneği

Örnek olarak vermek gerekirse, çalışanına her ay 5.000 TL brüt maaş ödüyor. Türkiye’deki Gelir Vergisi kanunu uyarınca, bu maaş üzerinden işçinin gelir vergisi ve sosyal güvenlik primlerini kesmesi gerekir. İşveren, her ay işçinin brüt maaşı üzerinden belirli oranda kesinti yapar ve bu kesintiyi işçi adına devlete öder. Bahsi geçen bu kesintiler, işçinin net maaşına yansır. İşçinin vergi ve prim ödemelerini daha sonra kendisi yapmasına gerek kalmaz.

Yine örnekle, işveren her ay içinin maaşından 1.000 TL tevkifat yaparsa, içninin eline geçen net maaş 4.000 TL olur. Dolayısıyla işveren, 1.000’TL’yi işçinin gelir vergisi ve sosyal güvenlik primlerini ödemek için kullanır. Bu durumda, işçinin vergi borcu ve sosyal güvenlik primleri işveren tarafından maaştan kesilerek devlete ödenir.

Bu durum sadece basit bir örnek olarak verilmiştir.

Tevkifat yönetimi, tevkifat nedir gibi sorulara yanıt verdiğimiz içeriğimizle karşınızdaydık. Daha fazla bilgi için blog sayfamızı takip edebilirsiniz.